پروستاتیت اصطلاحی است که از آن برای اشاره به مجموعه ای از علائم ناشی از عفونت یا التهاب پروستات استفاده می شود و به علت های مختلفی اتفاق می افتد.
این بیماری با بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات که به معنای افزایش تعداد سلول های پروستات است و همچنین با سرطان پروستات تفاوت دارد.
سرطان وضعیتی است که سلول های بدخیم تشکیل شده و تکثیر و گسترش می یابند. بیماران نگران هستند که پروستاتیت خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد، اما محققان نتوانسته اند ارتباطی اساسی بین این دو بیماری پیدا کنند.
بیمار با سابقه پروستاتیت مطمئنا به سرطان پروستات مبتلا می شود، اما هیچ مدرکی برای نشان دادن رابطه بین این دو بیماری وجود ندارد. به دلیل پیچیده بودن ماهیت پروستاتیت، علائم فرد به علت بروز بیماری و نوع آن بستگی دارد.
علت‌های التهاب پروستات مردان
محققان دلیل خاصی برای ابتلا به اکثر موارد پروستاتیت مشخص نکرده اند. معمولا در بدن التهابی وجود دارد که بر ناحیه لگن تاثیر می گذارد و منجر به بروز درد می شود.
در موارد دیگر که کمتر رایج هستند، یک عفونت باکتریایی در ایجاد پروستاتیت نقش دارد.
اگر ادرار عفونی از طریق مجرای ادرار به سمت عقب جریان یابد، باکتری های دستگاه ادراری که شامل کلیه ها، حالب ها و مجرای ادرار است وارد پروستات می شوند.
۳ دلیل ابتلا به پروستاتیت که متاسفانه تقریبا با مصرف هیچ یک از داروهای تجویزی برای التهاب پروستات درمان نمی شوند عبارتند از:
- عدم تعادل هورمونی به احتمال زیاد علت اصلی التهاب پروستات (همزمان با ابتلا به سرطان) است.
- عفونت به احتمال زیاد دلیل تورم پروستات نیست، اما بهتر است این گزینه نیز در نظر گرفته شود.
- بازگشت تستوسترون به داخل پروستات در حدود ۲۵ درصد موارد منجر به تورم پروستات می شود.
هرچه بیمار بیشتر تحت تاثیر این عوامل قرار بگیرد، تورم پروستات نیز تشدید شده و درمان آن دشوارتر خواهد بود.
التهاب پروستات یک بیماری پیچیده بوده و تشخیص علت دقیق آن دشوار است. منشا این بیماری نیز بر اساس نوع آن متفاوت و به شرح زیر است:
پروستاتیت بدون علامت
علت دقیق ابتلا به این نوع از بیماری پروستات مشخص نیست.
گروهی تحقیقاتی مایع منی ۳۷ مرد مبتلا به پروستاتیت بدون علامت را مورد بررسی قرار داده و دریافتند که مایع منی حاوی حدود هشت نوع باکتری مختلف است و تعداد آن ها نیز با تعداد بالای گلبول های سفید خون ارتباط دارد.
پروستاتیت حاد
معمولا باکتری هایی که باعث عفونت دستگاه ادراری یا بیماری های مقاربتی می شوند در ابتلا به پروستاتیت حاد نقش دارند.
باکتری به دلیل عفونت ادرار، بیوپسی پروستات یا احتمالا به دلیل استفاده منظم از کاتتر به پروستات می رسد.
پروستاتیت باکتریایی مزمن
عفونت باکتریایی باعث پروستاتیت باکتریایی شده و معمولا بر مردانی که در گذشته به طور مکررعفونت های ادراری یا التهاب مجاری ادراری (اورتریت) را تجربه کرده اند تاثیر می گذارد.
هر بیماری معمولا توسط نوعی باکتری خاص که در ابتلا به عفونت ادراری نیز نقش دارد ایجاد می شود. این اتفاق در صورتی که باکتری ها با مصرف آنتی بیوتیک از بین نروند رخ خواهد داد.
دلیل بروز این مشکل، مقاوم بودن باکتری ها به آنتی بیوتیک ها یا توقف سریع درمان است.
پروستاتیت مزمن غیر باکتریایی (سندرم درد مزمن لگن)
علت ابتلا به پروستاتیت مزمن غیر باکتریایی بر خلاف انواع دیگر این بیماری که توسط میکروب ها ایجاد می شوند مشخص نیست.
هرچند کارشناسان دریافته اند که عوامل خاصی مانند ورود ادرار به پروستات، عفونت های ادراری قبلی و اختلال عملکرد عصبی مسئول ایجاد التهاب پروستات هستند.
همچنین تحقیقاتی وجود دارد که نشان می دهد سندرم درد مزمن لگن با مشکلات دیگری مانند استرس، سندرم روده تحریک پذیر و سندرم خستگی مزمن مرتبط بوده و در ایجاد آن ها نقش دارد.
عوارض التهاب پروستات مردان
در موارد شدید پروستاتیت چند عارضه متفاوت از جمله موارد زیر وجود دارد:
- احتباس ادرار : التهاب باعث تورم غده پروستات شده و حالب را تا حدی منقبض می کند که حتی زمانی که فرد آماده ادرار کردن است، ادرار از مثانه خارج نمی شود. این مشکل جدی نیاز به دریافت کمک های پزشکی فوری دارد.
- آبسه : عفونت تا حد تشکیل آبسه در غده پروستات پیش می رود.
- اختلال خواب : نیاز مکرر به ادرار کردن در طول شب یا درد مزمن به مرور زمان کیفیت خواب بیمار را کاهش می دهد. در نتیجه فرد احساس خستگی، تحریک پذیری و عدم تمرکز خواهد داشت.
- اختلال نعوظ : درد مزمن به خصوص در مبتلایان به سندرم درد مزمن لگن باعث می شود فرد تمایلی به برقراری رابطه جنسی نداشته باشد یا از انجام این کار خجالت بکشد.
استرس و نگرانی روانی مشکلاتی همچون اختلال نعوظ به همراه خواهند داشت.
- اضطراب و افسردگی : مبتلایان به شکل مزمن پروستاتیت مانند سندرم درد مزمن لگن به دلیل ناتوانی در نشستن یا حتی ادرار کردن بدون احساس درد دچار افسردگی می شوند.
تشخیص التهاب پروستات
اگر متوجه علائم هر یک از چهار نوع پروستاتیت شدید، حتما برای معاینه به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. شاید مجبور شوید آزمایش های زیر را انجام دهید:
- معاینه فیزیکی شامل معاینه دیجیتال رکتوم
- بررسی سوابق پزشکی
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- تجزیه و تحلیل مایع منی
- سونوگرافی
- تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)
نتیجه نهایی
پروستاتیت وضعیتی است که باعث تورم غده پروستات شده و علائمی همچون فوریت و درد هنگام ادرار، جریان ضعیف ادرار و انزال دردناک به همراه خواهد داشت.
پروستاتیت التهابی مزمن، پروستاتیت باکتریایی حاد، پروستاتیت باکتریایی مزمن و پروستاتیت التهابی بدون علامت چهار نوع مختلف این بیماری هستند که هر کدام به دلایل مختلفی ایجاد شده و روش درمان آن ها نیز متفاوت است.
برای از بین بردن عفونت، مصرف داروهای آنتی بیوتیک یا روش های جایگزین مانند گرما درمانی و فیزیوتراپی توصیه خواهد شد.
مکمل ها نیز به سلامت پروستات و کاهش التهاب کمک می کنند، اما مصرف این مکمل ها روشی برای درمان بیماری های پزشکی نبوده و بدون اجازه پزشک نمی توان آن ها را مصرف کرد.